![](/media/lib/368/n-gladiatorzypompeje-81292d779e5ac74da9d3822a919d8b3c.jpg)
Archeolodzy znaleźli wspaniały fresk z gladiatorami
14 października 2019, 10:40W ruinach Pompejów odkryto świetnie zachowany fresk przestawiający walkę gladiatorów. Zabytek o wymiarach ok. 1x1,4 metra znaleziono w północnej części miasta w miejscu niedostępnym dla turystów. Znajdował on się głęboko klatką schodową budynku, który był w przeszłości tawerną lub sklepem winiarskim
![](/media/lib/426/n-jezdzcy-abd5a0fdc7cc65c35fa737f776cd9844.jpg)
W piłkę grano w Eurazji kilkaset lat wcześniej, niż sądziliśmy
14 października 2020, 09:34Ludzie grają w piłkę od tysiącleci. Najstarsze znane piłki pochodzą z Egiptu sprzed 4500 lat. W Ameryce Środkowej w piłkę grano już 3700 lat temu. Znacznie później piłką zainteresowano się w Eurazji. Grecy zaczęli oddawać się tej rozrywce około 2500 lat temu, a w Chinach rozpoczęto grać przed 2200 laty. Przynajmniej tak się dotychczas wydawało.
![](/media/lib/479/n-jezyki-cff619530e482ec17e48ce2b18f488c9.jpg)
Znamy wspólnego przodka i drogę rozprzestrzeniania się języków transeurazjatyckich
16 listopada 2021, 11:08Języki transeurazjatyckie to termin wprowadzony na oznaczenie sąsiadujących języków tradycyjnie klasyfikowanych jako ałtajskie. Do transeurazjatyckich mają należeć tureckie, mongolskie, tungusko-mandżurskie oraz japoński i koreański. Pojęcie języków transeurazjatyckich budzi spory wśród specjalistów. Wiele podobieństw pomiędzy tymi językami wynika z kontaktów między nimi. Powstaje jednak pytanie, czy przynajmniej część z podobieństw to nie wynik posiadania wspólnego przodka. A jeśli tak, to gdzie i kiedy języki te zaczęły się od siebie oddzielać.
![](/media/lib/522/n-mural-114bf6841a618a9e2ab13858f001d32c.jpg)
W klasztorze znaleziono mural być może powiązany z azteckim bogiem napoju alkoholowego
13 października 2022, 11:41Konserwatorzy pracujący na terenie byłego Klasztoru Narodzenia Pańskiego w Tepotzlán w Meksyku odkryli prekolumbijski mural, który może rzucić światło na związki pomiędzy mieszkańcami tych terenów, a Kościołem Katolickim. W jednej z kaplic narożnych znaleziono namalowany okrąg, wewnątrz którego znajduje się prekolumbijska ikonografia przedstawiająca m.in. topór, gałąź z kwiatami, tarczę oraz penacho, wykonaną z piór ozdobę głowy.
![](/media/lib/573/n-zloto-3b2072120ec1ed3c18e2e80b4b9cdd6d.jpg)
Złodzieje buldożerami niszczą starożytne stanowiska archeologiczne w Afganistanie
22 lutego 2024, 07:19W Afganistanie systematycznie niszczy się buldożerami dziesiątki stanowisk archeologicznych, donoszą naukowcy z University of Chicago. Zniszczenia dokonywane są, by ułatwić plądrowanie stanowisk. Amerykańscy naukowcy zauważyli na zdjęciach satelitarnych, że niszczone są m.in. stanowiska z końca epoki brązu i początku epoki żelaza. Niektóre z nich mają ponad 3000 lat. Wiele zniszczeń odnotowano w regionie Balkh, który w starożytności stanowił serce Baktrii.
![](/media/lib/191/n-ahmose-e336db1c939bc6830bbbe51fb38925a8.jpg)
Stela Burzy, wulkan i nowa chronologia historyczna
3 kwietnia 2014, 09:09Nowe tłumaczenie egipskiej Steli Burzy może skłonić ekspertów do zmiany chronologii historii Egiptu. Dwóch naukowców z Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu w Chicago uważa, że Stela Burzy opisuje pogodę, jaka występowała po wybuchu wulkanu Thera.
![](/media/lib/159/n-kerma-0dbd1799589d45c96680359843cc0a43.jpg)
W Chartumie powstanie Polski Ośrodek Archeologiczny
23 lutego 2018, 06:31Prowadzenie badań naukowych oraz wsparcie logistyczne i organizacyjne polskich misji archeologicznych zapewni Polski Ośrodek Archeologiczny w Chartumie w Sudanie. Nowa placówka, należąca do Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, zostanie otwarta 27 lutego.
![](/media/lib/392/n-kometauderzenie-0652fe7203e2e82269fd02a3f8b69155.jpg)
Kometa zniszczyła jedno z pierwszych ludzkich osiedli?
10 marca 2020, 11:48W latach 70. syryjski odcinek Eufratu został przegrodzony zaporą Taqba. Okolice zalały wody sztucznego jeziora Assad, a pod wodą znalazło się wyjątkowe stanowisko archeologiczne. Abu Hureyra to jedna z najwcześniejszych osad ludzkich. Niemal 12 800 lat temu osiedlili się tam nomadzi i zaczęli uprawiać rośliny. Teraz dowiadujemy się, że osada została zniszczona przez... kosmiczną katastrofę.
![](/media/lib/446/n-stanowisko-dcc1dc21aaead9e6b68dabe333e91001.jpg)
Dębiany (Świętokrzyskie): archeolodzy odkryli jedno z największych cmentarzysk megalitycznych w Polsce
3 marca 2021, 18:25W Dębianach w woj. świętokrzyskim archeolodzy odkryli 7 kilkudziesięciometrowych grobowców megalitycznych sprzed ok. 5,5 tys. lat. Ich odkrywcy uważają, że to jedno z największych cmentarzysk tego typu w naszym kraju.
![](/media/lib/500/n-brakteat-388665eb941059a636e922c06041b6f0.jpg)
Garnek ze średniowiecznymi monetami – cenne znalezisko w gminie Łagiewniki
21 kwietnia 2022, 11:57W gminie Łagiewniki między Wrocławiem a Wałbrzychem trafiono na wyjątkowe znalezisko archeologiczne – ukryte w glinianym garnku średniowieczne monety z I połowy XIII wieku. To, według wstępnej oceny, największe – bo składające się z 2800 monet – tego typu odkrycie od co najmniej 100 lat. Bardzo cenne, gdyż brakteaty były bardzo krótko używane. Ich wymiana następowała nawet 2-3 razy w roku i monety przetapiano, by wybić kolejne. Niewiele więc dotrwało do naszych czasów.